Người Châu Âu Lo Sợ Bóng Đen Chiến Tranh
Một khảo sát mới công bố tại Pháp đang gây chấn động dư luận châu Âu: gần một nửa người dân tại 9 quốc gia xem Tổng thống Mỹ Donald Trump là mối đe dọa trực tiếp, thay vì đối tác chiến lược như nhiều chính quyền phương Tây vẫn tuyên bố.
Theo khảo sát của Le Grand Continent, 48% người tham gia cho rằng ông Trump là đối thủ thực sự của châu Âu. Tỷ lệ cao nhất ghi nhận ở: Bỉ: 62%, Pháp: 57%, trong khi đó, tại Ba Lan – quốc gia thân Mỹ nhất – con số chỉ là 19%. So với cuối năm 2024, thái độ chống ông Trump gia tăng rõ rệt. Số người giữ quan điểm trung lập với Tổng thống Mỹ giảm mạnh, cho thấy sự lo ngại của châu Âu đang biến thành đối đầu tâm lý.
Nghịch lý là dù xem ông Trump với con mắt cảnh giác, người châu Âu vẫn thừa nhận Mỹ là đối tác chiến lược. Khi được hỏi EU nên có lập trường nào đối với Washington, lựa chọn phổ biến nhất vẫn là: 48% chọn “thỏa hiệp”. Điều này phản ánh thực tế khó chối bỏ: châu Âu suy yếu và phụ thuộc nặng vào Mỹ về quốc phòng.
Trong khi nỗi lo về ông Trump tăng lên, mối đe dọa từ Nga lại càng ám ảnh người dân châu Âu. 51% cho rằng nguy cơ chiến tranh với Nga trong vài năm tới là cao, 18% xem nguy cơ này là “rất cao”. Những nước gần Nga có mức báo động lớn nhất: Ba Lan: 77%, Pháp: 54%, Đức: 51%, Ý và Bồ Đào Nha có tỷ lệ thấp hơn, nhưng vẫn nằm trong vùng lo ngại.
Đáng chú ý nhất là sự bi quan sâu sắc của người dân: 69% nói đất nước họ “không đủ khả năng” chống lại một cuộc tấn công từ Nga. Cảm giác dễ bị tấn công lan rộng trên toàn lục địa. Chỉ 12% tự tin rằng các mối đe dọa công nghệ, quân sự hay năng lượng không ảnh hưởng đáng kể đến họ. Nguy cơ được nhắc nhiều nhất là: An ninh công nghệ – kỹ thuật số (28%), an ninh quân sự (25%)
Từ chiến tranh mạng cho đến các chiến dịch can thiệp bầu cử, người châu Âu đang cảm nhận rõ ràng sự mong manh của chính mình. Dù lo âu bủa vây, người dân vẫn muốn bám vào chiếc ô châu Âu: 74% muốn đất nước họ tiếp tục ở lại EU, mạnh nhất ở Bồ Đào Nha (90%) và Tây Ban Nha (89%), thấp nhất ở Pháp (61%) – dấu hiệu cho thấy sự phân rã chính trị nội bộ, Brexit vẫn bị xem là thất bại: 63% nói nó gây hại, chỉ 19% đánh giá tích cực.
Giáo sư Jean-Yves Dormagen nhận định châu Âu đang trải qua thời kỳ “rủi ro tăng cao”, khi cán cân quyền lực toàn cầu thay đổi nhanh chóng. Người dân, theo ông, đang sống trong tâm trạng: lo âu, ý thức rõ sự yếu đuối, nhưng khó nhìn thấy hy vọng tích cực cho tương lai.
Trong bối cảnh đó, hình ảnh ông Trump như một “kẻ thù của châu Âu” không chỉ phản ánh bất đồng chính trị xuyên Đại Tây Dương, mà còn phơi bày sự sợ hãi sâu sắc hơn: châu Âu đang ngồi giữa hai cường quốc đối nghịch – Mỹ và Nga – nhưng lại cảm thấy mình không còn khả năng tự quyết định vận mệnh.
Một châu Âu lo sợ, chia rẽ và phụ thuộc — đó là bức tranh mà khảo sát mới đã vẽ nên.
