Dân Nga nếm mùi loạn lạc - người Ukraina lên tinh thần khi Kursk bị tấn công
Các bài phóng sự của đặc phái viên Le Monde và Le Figaro tại tỉnh Kursk của Nga và thành phố biên giới Sumy của Ukraine hôm 14/08/2024 cho biết, chiến dịch tiến công thần tốc của Kiev tạo cú sốc lớn cho người Nga, còn quân dân Ukraina phấn chấn hẳn.
Các quân nhân Ukraine sau khi làm nhiệm vụ tại tỉnh Kursk (Nga) trở về thành phố Sumy (Ukraine) gần biên giới ngày 14/08/2024. AP - Evgeniy Maloletka
Trở về với thực tại chính trị của nước Pháp sau một Thế vận hội Paris 2024 thành công rực rỡ. Cuộc tiến công sang đất Nga của quân đội Ukraina kéo dài đã hơn một tuần là thách thức lớn cho Vladimir Putin.
Trong bài xã luận « Sự đặt cược táo bạo với cuộc tấn công của Ukraine vào Nga », Le Monde nhận định sau hơn hai năm chiến đấu kiên cường để bảo vệ đất nước, Kiev quyết định đưa chiến tranh sang bên kia biên giới. Từ ngày 06/08, lực lượng Ukraine đã chiếm được cả ngàn cây số vuông đất ở tỉnh Kursk.
Cũng như thất bại ban đầu của cuộc xâm lăng năm 2022, Matxcơva đã bộc lộ những nhược điểm là thiếu tin tình báo, phân tích tình hình sai lạc và thiếu chuẩn bị. Chiến dịch bất ngờ này là cú đòn nặng nề cho Vladimir Putin. Ông ta tố cáo Ukraine “oanh kích bừa bãi vào mục tiêu dân sự” một sự vô liêm sỉ khi quân Nga lâu nay tha hồ oanh tạc vào các thành phố Ukraine để khủng bố dân thường và phá hủy tối đa các cơ sở hạ tầng thiết yếu.
Tuy hàm chứa rất nhiều rủi ro cho bộ tham mưu Ukraine, nhưng trước mắt chiến dịch đã mang lại ưu thế. Các đồng minh của Kiev không chỉ trích cuộc tiến công. Ngay cả Đức vốn rất dè dặt cũng nói rằng để tự vệ, một nước có quyền mở rộng chiến dịch sang phần đất của kẻ xâm lăng mình. Trong nhiều tháng qua, phương Tây không cho phép dùng vũ khí viện trợ nhắm vào Nga, làm tăng sự bất bình đẳng trong cuộc chiến phi đối xứng và dẫn đến ngõ cụt.
Song song với việc đánh sang Nga, tổng thống Volodymyr Zelensky vốn cứng rắn đã để ngỏ cho thương lượng. Giờ đây Nga không còn có thể ung dung bắn phá Ukraine mà không sợ bị trả đũa. Buộc Matxcơva phải trả giá đắt cho chiến tranh, kể cả với những hành động chỉ mang tính biểu tượng, là chọn lựa duy nhất để ngưng cuộc chiến, nếu không phải là đạt đến hòa bình.
Theo Le Figaro ghi nhận, lần đầu tiên từ sau Đệ nhị Thế chiến mới có một quân đội nước ngoài tấn công vào đất Nga, khiến 200.000 người Nga vội vã di tản trong hoảng loạn. Theo Tass, khoảng 400 trại tạm cư đã sẵn sàng đón tiếp 30.000 người tị nạn từ nhiều vùng. Những người sơ tán đầu tiên đã đến Matxcơva vào đầu tuần bằng các chuyến tàu đặc biệt. Việc đối thủ dễ dàng tấn công làm dấy lên một làn sóng chỉ trích về sự chủ quan của các lực lượng ở biên giới và sự « dối trá » của các cấp chỉ huy. Tờ Kholod viết, đã là năm thứ ba chiến tranh, tại sao các đơn vị biên phòng lại không thể chống đỡ được.
Đặc phái viên Le Figaro tại Kursk nói về sự hoang mang và tình tương trợ trước cuộc đột phá của Ukraina. Hàng ngàn người tị nạn tràn ngập thủ phủ khu vực. Phóng viên tả lại, một hồi còi báo động vang lên nhưng đám đông mấy trăm người xếp hàng chờ nhận đồ cứu trợ chỉ xôn xao một chút, không ai muốn mất chỗ, có người đã chờ bốn, năm tiếng đồng hồ. Khoảng vài chục tình nguyện viên phân phát hàng từ Voronej gần đó và từ Saint-Pétersbourg hay Matxcơva. Người tị nạn nhận được những túi xách lớn quần áo và hàng thiết yếu, và thường có cả nệm. Câu nói nghe nhiều nhất là “Chúng tôi đã mất tất cả”.
Bên cạnh đó, chính quyền không có thông tin và không cảnh báo khi Ukraine xâm nhập, không tổ chức sơ tán trong những ngày đầu, và điều này đã để lại ấn tượng tiêu cực. Trên mạng xã hội, những lời kêu gọi giúp đỡ di tản nở rộ. Nhiều người bị kẹt ở Soudja đang phải trốn trong hầm trong khi chờ đợi tiếp cứu, không điện nước, không mạng điện thoại. Lioubov ở Kursk đi khắp thành phố dán những tấm giấy ghi “Tôi tìm cha mẹ” và vẫn đang tìm kiếm ở các trung tâm cứu trợ.
Phải hai ngày sau khi lực lượng Ukraine tấn công mới thấy xuất hiện những chiếc xe buýt sơ tán ở cách trung tâm Soudja nhiều cây số. Lera, một nữ sinh viên ở Korenevo, thành phố nhỏ đã trở thành điểm nóng, tố cáo “Chính chủ tịch thành phố là người chạy trốn đầu tiên, bỏ lại mọi người phía sau”. Vẫn còn nhiều người già kẹt lại, cú sốc của chiến dịch tiến công thấy rõ nơi người dân.
